KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE SOSYO-KÜLTÜREL FARKLILAŞMALAR ÜZERİNE BİR İNCELEME
Anahtar Kelimeler:
Kentsel dönüşüm, Komşuluk, Akrabalık, Sosyal hayat, AnkaraÖzet
Bu çalışmada, kentsel dönüşüm sürecini deneyimleyen Ankara’nın Keçiören ilçesine bağlı Yükseltepe ve Şehit Kubilay mahallesinde ikamet eden bireylerin sosyo-kültürel yaşamlarında ortaya çıkan bazı farklılaşmaları tespit etmek amaçlanmıştır. Bu bağlamda, kentsel dönüşüm sürecinde inşa edilen konutlar, bireylerin komşuluk ve akrabalık ilişkileri, sosyal aktiviteleri, ekonomik harcamaları ve sosyal hayatın olumlu veya olumsuz etkilenme yönü, önceki yaşam ile sonraki yaşam arasındaki farklılaşmalar çerçevesinde irdelenmiştir. Saha çalışmasında, örnekleme tekniği olarak, olasılığa dayalı örneklem tekniği uygulanmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde tarama metodunun veri toplama tekniklerinden yüz yüze anket tekniği uygulanarak, 405 kişiyle anket yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; kentsel dönüşüm kapsamında yapılan konutların, bireylerin komşuluk ilişkilerinin zayıflamasına, akrabalık bağlarının çözülmesine, ekonomik harcamaların artmasına neden olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında, konutların sosyal donatı bakımından yeterli olması, bireylerin sosyal hayatını olumlu yönde etkilediği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle kentsel dönüşüm yapılanması, bireylerin sosyal, kültürel, çevresel ve ekonomik boyutları dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir. Bu nedenle kentsel dönüşüm projeleri, sivil toplum örgütleri, sosyologlar ve konu uzmanlarının ortak kararlarıyla geliştirilmeli ve uygulanmalıdır.
İndirmeler
Referanslar
Akbaba, İ. (2019). Gecekondu bölgelerindeki kentsel dönüşüm uygulamalarının komşuluk ilişkileri üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Akkar, M. (2006). Kentsel dönüşüm üzerine: Batı’daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye. Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, (36), 29-38.
Aksoy, E., Dülger, S., Köksal, A. (2018). Bilimsel araştırmalarda evren, örneklem, varsayım ve değişken. Ö. Güngör (Ed.), Bilimsel Araştırma Süreçleri-Yöntem, Teknik ve Etiğe Giriş El Kitabı (s.137-167). Ankara: Grafiker Yayınları.
Akyüz, N. (2007). Gecekondularda dini hayat ve kentlileşme. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Aytaç, Ö. (2002). Boş zaman üzerine kuramsal yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 231-260.
Arslantürk, Z. (2016). Uygulamalı sosyal araştırma (4. Basım). İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Ataöv, A ve Osmay, S. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüme yöntemsel bir yaklaşım. METU JFA, 24(2), 57-82.
Çelik, C. (2013). Geleneksel şehir dindarlığından modern kent dindarlığına. (1. Basım). İstanbul: Hikmetevi Yayınları.
Çelik, C. (2015). Modern öncesinden postmoderne değişen şehirde geleneği yeniden inşa etmek. Sabah Ülkesi Dergisi, (43), 38.
Eke, B. (1980). Yaşama tarzı ile gelir seviyesi arasındaki ilişki. Istanbul Journal of Sociological Studies, Sosyoloji Konferansları, (18), 93-114.
Ergun, C. (2011). Kentsel dönüşüm sürecine dönüşüm alanlarından bakmak: İstanbul (Maltepe ve Gülsuyu mahallesi) örneği. Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Isparta.
Erman, T. (2011). Ankara kent çeperinin dönüşümüne içeriden bakmak. İdeal Kent Kent Araştırmaları Dergisi, (4), 176-196.
İlbars, Z. (1972). Aile-akrabalık ilişkileri ve değişmeler üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi, (7), 201-206.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi, (23. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Keleş, R. (1983). 100 Soruda Türkiye’de Kentleşme Konut ve Gecekondu (3. Basım). İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Keleş, R. (1993). Kentleşme politikası (2. Basım). Ankara: İmge Yayınları.
Kıratlı, Y. (2022). Kentsel dönüşümün hane halkları üzerindeki ekonomik, mekânsal ve toplumsal etkileri: Nevşehir kalesi ve etrafı kentsel dönüşüm örneği. Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Nevşehir.
Kıray, B. M. (2000). Ereğli Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası (3. Basım). Mübeccel B. Kıray Toplu Eserleri 6. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Kıray, B. M. (2006). Toplumsal Yapı Toplumsal Değişme (2. Basım). Mübeccel B. Kıray Toplu Eserleri 4. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Kıray, B. M. (2007). Kentleşme Yazıları (3. Basım). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Kongar, E. (2000). Kıray'ın 1997 tarihli bir el yazması üzerine notlar. Mübeccel Kıray İçin Yazılar. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Korkma, M. (2016). Kentsel dönüşümün sosyo-ekonomik boyutları (Diyarbakır örneği). Yüksek Lisans Tezi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Diyarbakır.
Kösemihal, N. Ş. (1967). Toplumsal çevre ve konut ilişkileri. İstanbul University Journal of Sociology, 2(21-22), 175-184.
Mardin, Ş. (1991). Türk modernleşmesi. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Marshall, G. (2005). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Rojek, C. (1997). Leisure Theory: Retrospect and Prospect. Loisir et Société/Society and Leisure, 20(2), 383-400.
Sağlam, S. (2006). Türkiye'de iç göç olgusu ve kentleşme. Türkiyat Araştırmaları, (5), 33-44.
Sencer, M. (1967). Bir sosyal sınıf kriteri olarak yerleşme kesimi ve konut. İstanbul University Journal of Sociology, 2(21-22), 199-212.
Suğur, N. (2014). Kentsel dönüşümün sosyolojik boyutları. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği. Eskişehir Kent Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s.179-190.
Şahin, O. E. (2017). Türkiye’de değişen yönetsel süreçlerin kentsel mekâna etkisi. İ. Yüksel – H. Güler İplikçi (ed.), Sosyo-Ekonomik Stratejiler IV: Tasarım Stratejileri. (s.151-170). London: IJOPEC Pablication.
Şenyapılı, T. (2014). Denetimsiz ve adaletsiz rant paylaşımının biçimlendirdiği kentsel dokuya örnek: Ankara-Yıldız. Ankara’nın semtleri. İdeal Kent Kent Araştırmaları Dergisi, (11), 326-347).
Taplamacıoğlu, M. (1969). Genel sosyoloji. (2. Basım). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Tatlıdil, E. (1992). Göç ve kentleşmenin sosyal boyutu. Sosyoloji Dergisi, (3), 45-54.
Tekeli, İ. (2000). Değişmenin sosyoloğu: Mübeccel Belik Kıray. Mübeccel Kıray İçin Yazılar, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Tekeli, İ. (2014). Türkiye’nin kentleşme deneyiminden öğrenebileceklerimiz. 4. Merih Celasun’a saygı günü, TEPAV, 3-21.
Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No: 150. Ankara Üniversitesi Basımevi.
Yenice, S. (2014). Türkiye’nin kentsel dönüşüm deneyiminin tarihsel analizi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(1), 76-88.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 