MODERN ANLAMDA YAPILAN İLK BÜTÇE: OSMANLI MALİ TARİHİNDE 1909 YILI BÜTÇESİ

Özet

II. Meşrutiyet’in ilan edilmesinin ardından İttihat ve Terakki Cemiyeti, öncelikle denetleme iktidarı ve sonrasında da yönetimde tamamen söz sahibi olduğu bir on yıllık döneme sahip olmuştur. Bahsi geçen bu on yıllık süre içerisinde birçok siyasi olay yaşanmıştır. Bu olayların sonucunda topraklar kaybedilmiş, çalışabilecek erkek nüfus oranında azalma yaşanmış, ekonomik yönden çok zor bir dönem yaşanmış ve en önemlisi de Osmanlı Devleti yıkılmaya yüz tutmuştur. Devleti, içerisinde olduğu bu durumdan çıkarmak ve yıkılmasını önlemek amacıyla ekonomik şartları düzenlemek ve düzeltmek için çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bunlardan biri de bütçeler olmuştur. Düzenli bir şekilde bütçeler oluşturulmaya özen gösterilmiştir. Bu çalışmada, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı Devleti tarafından hazırlanan 1909 yılı bütçesine değinilmiştir. Bütçeler ve uygulamaları, devletlerin mali sistemlerinin önemli bir parçası olmuşlardır. 1909 yılı bütçesinin özelliği ise daha önce yapılan bütçelere göre, modern anlamda yapılmış ilk bütçe olmasıdır. Çalışmanın amacı, 1909 yılı bütçesinin önceki bütçelerden farkını ve modern anlamda yapılan ilk bütçe olması özelliklerini ortaya koymaktır.