FARKLI SINAİ KOLLAR İÇİN GELİŞTİRİLMİŞ KRİPTO VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7038835Anahtar Kelimeler:
Kripto varlık, Kripto para, Blokzincir, Kripto Varlıkların Muhasebeleştirilmesi, Bitcoin, Ethereum.Özet
Kripto varlıkların değişim, değer saklama aracı ve hatta daha fazlası olarak kullanımı ve kabulü, Blokzincirin yayılımını tetikleyecek bir olasılıktır. Bir diğer yaygın görüş kripto paralara ve blokzincire dair abartılı beklentilerin olduğudur. Bu bağlamda kripto varlıkların “Üretkenlik Dönemi” için, yaklaşık 3-4 yıllık bir zamana ihtiyaç duyulduğu düşünülmektedir. Günümüzde her türden mal ve hizmeti temsil etmek üzere tasarlanmış 20 binin üzerinde kripto varlık çeşidi vardır. Zaten mevcut mali düzene adeta bir manifesto olarak doğmuş olan kripto varlıkların, sistem içinde muhasebeleştirilmesi doğal olarak zordur. Kripto varlıkların muhasebeleştirilmesine, muhasebenin temel kabullerinden olan “özün önceliği” ilkesinin eşgüdümlenmesi ile başlanabilir. Bu çalışma kapsamında kripto varlıkların muhasebeleştirilmesi için kurumlara dair 4 ana akıma yönelik sınıflamadan bahsetmek mümkündür: Kripto paraları ödeme aracı olarak kullanan kurumlar, kripto varlıkları yatırım aracı olarak kullanan kurumlar, kripto varlık işlemlerine aracılık yapan kurumlar ve kripto madenci kurumlar. “Kripto varlıkların ilk halka arzı” olarak özetleyebileceğimiz IDO veya ICO benzeri faaliyetler ise, farklı ve detaylı mevzuat gerektiren ticari girişimler olup, İngiltere’nin bu konudaki yasal düzenlemeler bağlamında oldukça mesafe kat ettiği söylenebilir. Kripto varlık, kripto parayı kapsayıcı ve geniş bir tanımlamadır. Kripto paralar ise hayatımıza gireli yaklaşık on yıl oldu. Bu süre zarfında Bitcoin ve Ethereum gibi güçlülerin dışında kalanların bir balon gibi söndüğü de bilinen bir gerçektir. Bugün kripto varlıkların temelini oluşturan Blokzincir, Hashgraph veya DAG gibi teknolojik altyapılar ve bu teknolojiler ekseninde gelişen sınai kollar 1 trilyon doların üzerinde market hacmine sahiptir. Kripto piyasasının temelini oluşturan dijital zincir teknolojisi ise ülkeler için muhasebe ve vergi prosedürüne feda edilemeyecek kadar önemli bir inovatif gizilgücü bünyesinde barındırmaktadır. Nitekim sermaye hareketliliğinin esas olduğu günümüzde; ülke sınırlarını aşan yenilikler, ülkeler arası uzlaşı sonucunda kabul edilmiş mevzuatlar ile düzenlenebilir.
JEL Sınıflandırması: E40, F02, M41
İndirmeler
Referanslar
Ağ, A. & Gülhan, Ü. (2022). TMS/TFRS Kapsamında Kripto Paraların Muhasebeleştirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), 35-47. DOI: 10.22466/acusbd.1078963
Arıkan, N.İ. (2020). An Overview of the Cryptocurrencies: The Theory of Money Perspective, Malatya Turgut Ozal University Journal of Business and Administrative Sciences, 1(2), 147-165.
Arıkan, N. İ. (2021), Digital Currencies: Some Theorical and Practical implications, Ö. Kaya içinde, Reserarch and Evaluations in Social Administrative and Educational Sciences (323-359), Ankara: İKSAD Publishing House.
Alpago, H. (2018). From Bitcoin to Selfcoin Cryptocurrency. Journal of International Scientific Researches, 3(2), 411–428.
BIS. (2020). International Banking And Financial Market Developments. BIS Quarterly Review, March.
Aslan, Ü. (2020). Kripto Para Muhasebesi Üzerine Yapılan Tartışmalar ve Finansal Raporlama Üzerindeki Etkileri, TİDE Academia Research, 2, 257-286.
Brukhanskyi, Ruslan F., and Spilnyk, Iryna V. (2019) “Crypto Assets in the System of Accounting and Reporting.” The Problems of Economy 2:145–156. https://doi.org/10.32983/2222-0712-2019-2-145-156
Çağlar, E. (2019). Gayrimenkul-blockchain bir hayal mi?. Türkiye Bilişim Vakfı.
Doğru, S. (2019). Eğitim Sisteminde Blockchain Uygulamaları, Trend Analys, June, 3-7.
Egham, U., K. (2019). Predicts 2019: Future of Supply Chain Operations. Gartner.
Ekin, A. & Ünay, D. (2018). Blockchain Applications in Healthcare. 26th Signal Processing and Communications Applications Conference (SIU), İzmir, (pp. 1-4).
Eyel, C. Ş. & Gün, S. (2020) The Use of Blockchain and Tangle in Service Industry: A Comparison Within Te Scope of Internet of Tings. Turkish Academic Research Review, 5 (1), 15-30.
Fintechistanbul. (2018). Sigortacılık Sektöründe Blockchain. FinTech İstanbul.
Frunze, K. (2020). How Blockchain Disrupts the Education Sector. Digitally Savvy.
Gomber, P., Kauffman, R. J., Parker, C., & Weber, B. W. (2018). “On the Fintech Revolution: Interpreting the Forces of Innovation, Disruption, and Transformation in Financial Services”. Journal of Management Information Systems, 35(1), 220-265.
Krawisz, D. (2014). “Hyperbitcoinization”. <https://nakamotoinstitute.org/mempool/hyperbitcoinization/> (03/03/2020).
Kshetri, N. & Loukoianova, E. (2019). "Blockchain Adoption in Supply Chain Networks in Asia". IT Professional, 21(1), 11-15.
Lemieux, V. L. (2016). “Trusting Records: Is Blockchain Technology the Answer?”. Records Management Journal, 26(2), 110-139.
Litan, A. (2019). IoT Integration is a Sweet Spot for Blockchain Per Gartner Survey. Gartner.
Manski, S. (2017). “Building the Blockchain World: Technological Commonwealth or Just More of the Same?”. Strategic Change, 26(5), 511-522.
Matthews, K. (2020). 7 Ways Blockchain Can Be Used for Social Good. Innotech.
Prakash, A. (2020). How Blockchain Adoption Will Impact Financial Services?. TechMeru.
Stamford, C. (2019). Hype Cycle for Blockchain. Gartner.
Sullivan, C., & Burger, E. (2017). “E-Residency and Blockchain”. Computer Law & Security Review, 33(4), 470-481.
Takaoğlu, M., Özer, Ç., & Parlak, E. (2019). Blockchain Technology and Possible Implementation Areas in Turkey. International Journal of Eastern Anatolia Science Engineering and Design, 1(2), 260–295.
Tokyay, M., "Merkez Bankası Yerli Dijital Para Hazırlığında", Euronews, 14.07.2019.
Tormen, R. (2018). Energy Industry and Blockchain: Overview and Application. Medium
TÜBİTAK. Blokzincir. <https://blokzincir.tubitak.gov.tr/blok-zincir.html>, (04.02.2020).
Uğurlu, E. (2018). Yenilenebilir Enerji - Blockchain. Enerji Panorama.
Vincent, N. E. & Stephan, A. D. (2021). Accounting Research Opportunities for Cryptocurrencies. Journal of Emerging Technologies in Accounting; doi: https://doi.org/10.2308/JETA-19-11-14-46
Wang, S., Wang, J., Wang, X., Qiu, T., Yuan, Y.,Ouyang, L.,Guo, Y. ve Wang, F.Y. (2018). Blockchain-Powered Parallel Healthcare Systems Based on the ACP Approach. IEEE Transactions on Computational Social Systems, 5(4), 942-950.
Yalçın, F. (2018). Emlak sektörünün Blockchain ile Tanışması. Blockchain Türkiye Platformu.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.