ŞİA’NIN MEHDİLİK İNANCI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Özet

Mehdîlik toplumların siyasi ve kültürel eğilimleri doğrultusunda ortaya çıkmış ve rüya, keşf, tevil ve ahad-zayıf  haberler marifeti ile sonradan inanç haline getirilmiş bir olgudur.  Mehdî inancı erken dönem akaid-inanç esasları ve kelam kaynaklarında yer almamaktadır. Bu konu siyasi, kültürel, dini boyutları ile beraber incelendiğinde daha iyi anlaşılmaktadır. Aslında mehdîlik meselesi dinî bir konu olmaktan ziyade sosyokültürel yapısı olan siyasi bir olgu olarak görünmektedir. Kıyamete kadar hükmü baki kalacak olan Kur’ân’ın hidayetinden ümmeti havalecilik ruhu ile sadece bir şahsın veya zümrenin mehdîliğine muhtaç eder hale getirmenin aklî bir temeli olmadığı gibi nasslarla da bağdaşmamaktadır. Bu çerçevede makalede, mehdîlik fikrini Ehl-i beyti koruma endişesi ile bir inanca dönüştüren Şiâ’nın, mehdîlik inancının dini, kültürel ve toplumsal arka planı üzerinde durulmuştur.