LOJİSTİK PERFORMANS BİLEŞENLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE KESTİRİMİ

Özet

Ülkeler, lojistik performans girdi bileşenlerinin lojistik çıktı bileşenlerini sağlama derecelerini tespit ederek ülkeler hangi lojistik girdi bileşeninin çıktı bileşenlerini sağlamasına yönelik faaliyetler gerçekleştirilmesi gerektiğini ortaya çıkarabileceklerdir. Bu durum ise ülkelerin küresel ekonomiye ve küresel ticaret üzerinde katkıları anlamlaşmasını sağlayabilmektedir. Bu kapsamda araştırmada 2018, 2016, 2014, 2012 ve 2010 Lojistik Performans Endeks (LPI) raporlarında ülkelerin LPI bileşenlerine ait değerler üzerinden lojistik performans girdi bileşenleri ile lojistik performans çıktı bileşenleri arasındaki ilişki yapısı Yapay Sinir Ağları ile öngörülmüştür. Bulgulara göre girdi bileşenlerinin etkisel yapıya katkı tahmin değerleri altyapı, gümrükler ve lojistik kalite ve yetkinlik, çıktı bileşenlerinin etkilenme yapısına katkı tahmin değerleri ise zamanlama, uluslararası sevkiyatlar ve takip ve izleme olarak sıralanmıştır. Devamında, analizde yer alan bağımsız değişkenlerin, bağımlı değişkenleri kestirim güçlerinin oldukça yüksek olduğu tespit edilmiştir. Son olarak bağısız değişkenlerin önemlilik ve normalize önemlilik tahmin önemlilik değerleri altyapı, lojistik kalite ve yetkinlik ve gümrükler olarak sıralanmıştır. Araştırmada gümrükler ve lojistik kalite ve yetkinlik lojistik girdi bileşenlerinin, lojistik çıktı bileşenlerini etkileme yapısına katkı tahmin değerlerinin altyapı bileşenine kıyasla az olduğu gözlenmiştir. Dolayısıyla ülkelerin hem kendi lojistik performanslarını artırmak, hem de küresel ekonomi ve ticarete katkılarının daha fazla olması için ülkelerin özellikle lojistik kalite ve yetkinlik ve gümrükler bileşenlerinin lojistik performans çıktı bileşenlerini sağlayacağı faaliyetler yapması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.