Ebelerin Perinatal Kayıp ve Yas Ebeliği Hakkında Bilgi, Tutum ve Deneyimleri: Nitel Bir Çalışma
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14599483Keywords:
yas ebeliği, kayıp, ebe, kadın, yas bakımıAbstract
Nitel desendeki bu araştırma, ebelerin perinatal kayıp ve yas ebeliği hakkındaki bilgi, tutum ve deneyimlerinin değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu kamu hastanelerinin kadın doğum kliniklerinde çalışan 21 ebe oluşturmuştur. Veri toplamada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış olup verilerinin içerik analizinde MAXQDA 2022 kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi sonucunda 3 tema ve 6 alt kod oluşturuldu. Çalışmaya katılan ebelerin yaş ortalamalarının 28,52±2,80 olduğu tespit edildi. Ebelerin %23,8’inin kayıp yaşayan kadın ve ailelerine bakım verirken kendilerini yeterli görmediği belirlendi. Araştırmaya katkı sağlayan ebelerin yas bakımı verdikleri süreçte kaybı iletmekte zorlandıkları (n:6), üzgün ve savunmasız hissettikleri (n:16), ayrıca hastaların tepkilerinden de çekindikleri (n:21) belirlendi. Ayrıca yas bakımı kapsamında kayıp yaşamış kişilerin tek kişilik odalarda hospitalize edilmesi (n:21), manevi ihtiyaçlarının karşılanabileceği din görevlilerine (n:4) ya da psikolojik destek için profesyonel kişilere ulaşımın sağlanmasını (n:7) ve yas ebeliği hakkında hem sağlık bakanlığının hem de üniversitelerin eğitim ve protokoller geliştirmesi gerektiğini bildirdiler (n:18). Araştırma sonucuna göre ebelerin yas ebeliği/bakımı konusunda kendilerini yetersiz gördüğü ve eğitim ihtiyacı duydukları saptanmıştır. Yas bakımının multidisipliner ve etkin bir eğitim programı ile daha çok ebeye ulaştırılması, kayıp ve kederin fiziksel, psikolojik ve sosyal bileşenlerini tanımak ve zorluklarla başa çıkmak için ebelerin uygun becerilerle donatılması önemlidir.
Downloads
References
American Psychiatric Association. (2013). Desk reference to the diagnostic criteria from DSM-5 [TM].
Andersson, I. M., Gemzell-Danielsson, K., & Christensson, K. (2014). Caring for women undergoing second-trimester medical termination of pregnancy. Contraception, 89(5), 460-465.
Armour, S. (2019). The lived experience of midwives caring for women facing termination of pregnancy in the late second and third trimester (Doctoral dissertation, Auckland University of Technology).
Arslan, B. Ş., & Buldukoğlu, K. (2019). Yasın aile üzerine etkilerini azaltmak için uygulanan yas destek programları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11(3), 402-417. https://doi.org/10.18863/pgy.444297
Atkins, B., Blencowe, H., Boyle, F. M., Sacks, E., Horey, D., & Flenady, V. (2022). Is care of stillborn babies and their parents respectful? Results from an international online survey. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 129(10), 1731-1739.
Barry, M., Quinn, C., Bradshaw, C., Noonan, M., Brett, M., Atkinson, S., & New, C. (2017). Exploring perinatal death with midwifery students' using a collaborative art project. Nurse Education Today, 48, 1-6.
Burden, C., Bradley, S., Storey, C., Ellis, A., Heazell, A. E., Downe, S., ... & Siassakos, D. (2016). From grief, guilt pain and stigma to hope and pride–a systematic review and meta-analysis of mixed-method research of the psychosocial impact of stillbirth. BMC Pregnancy and Childbirth, 16, 1-12.
Çolak, G. V., & Hocaoğlu, Ç. (2021). Kayıp ve yas: Bir gözden geçirme. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 3(1), 56-62. https://doi.org/10.35365/ctjpp.21.1.07
Chitambira, M., Mavondo, G. A., Mavondo, J., & Gwatiringa, C. (2023). Midwives perceptions on perinatal loss care of bereaved mothers at KweKwe General Hospital, Zimbabwe.
Denney-Koelsch, E. M., Gupton, A., Degro, A., Doebrich, N., Hyde-Hensley, K., Chichester, M., ... & Arsenault, D. C. (2024). Community supports for parents with perinatal loss and bereavement. In Perinatal Bereavement Rituals and Practices Among US Cultural Groups (pp. 291-320). Cham: Springer International Publishing.
Doherty, J., Cullen, S., Casey, B., Lloyd, B., Sheehy, L., Brosnan, M., ... & Coughlan, B. (2018). Bereavement care education and training in clinical practice: Supporting the development of confidence in student midwives. Midwifery, 66, 1-9.
Ellis, A., Cheung, K., Walker, K. F., & Heazell, A. E. (2016). Systematic review to understand and improve care after stillbirth: A review of parents’ and healthcare professionals’ experiences. BMC Pregnancy and Childbirth, 16(1), 16-26.
Emond, T., de Montigny, F., & Guillaumie, L. (2019). Exploring the needs of parents who experience miscarriage in the emergency department: A qualitative study with parents and nurses. Journal of Clinical Nursing, 28(9-10), 1952-1965.
Fenwick, J., Jennings, B., Downie, J., Butt, J., & Okanaga, M. (2007). Providing perinatal loss care: Satisfying and dissatisfying aspects for midwives. Women and Birth, 20(4), 153-160.
Garcia‐Catena, C., Ruiz‐Palomino, P., Saavedra, S., & Gonzalez‐Sanz, J. D. (2023). Nurses' and midwives' perceptions and strategies to cope with perinatal death situations: A systematic literature review. Journal of Advanced Nursing, 79(3), 910-921.
Güney, E., Okyay, E. K., & Uçar, T. (2021). Ebelerin tıbbi hata tutumları ve etkileyen faktörler. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 103-110.
Heazell, A. E. P., Siassakos, D., Blencowe, H., Burden, C., Bhutta, Z. A., Cacciatore, J., ... & Gold, K. J. (2016). Stillbirths: Economic and psychosocial consequences. The Lancet, 387(10018), 604-616.
Hug, L., You, D., Hug, L., Alexander, M., & Alkema, L. (2021). Global, regional, and national estimates and trends in stillbirths from 2000 to 2019: A systematic assessment. The Lancet, 398(10302), 772-785.
Kersting, A., & Nagl, M. (2015). Grief after perinatal loss. In Genetic disorders and the fetus: Diagnosis, prevention, and treatment (pp. 1048-1062).
Kuforiji, O., Mills, T. A., & Lovell, K. (2023). Women’s experiences of care and support following perinatal death in high burden countries: A metasynthesis. Women and Birth, 36(2), e195-e202.
Mathews, L., & Kaur, K. (2019). The terminal phase. In Watson, M., Campbell, R., Vallath, N., Ward, S., & Wells, J. (Eds.), Oxford Handbook of Palliative Care (3rd ed., pp. 803-816, Chapter 30).
Meredith, P., Wilson, T., Branjerdporn, G., Strong, J., & Desha, L. (2017). “Not just a normal mum”: A qualitative investigation of a support service for women who are pregnant subsequent to perinatal loss. BMC Pregnancy and Childbirth, 17, 1-12.
Mitchell, M. (2005). Preparing student midwives to care for bereaved parents. Nurse Education in Practice, 5(2), 78-83.
Mulvihill, A., & Walsh, T. (2014). Pregnancy loss in rural Ireland: An experience of disenfranchised grief. The British Journal of Social Work, 44(8), 2290-2306.
Özel, Y., & Özkan, B. (2020). Psychosocial approach to loss and mourning. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12(3), 352-367. http://www.cappsy.org/archives/vol12/no3/cap_12_03_05_en.pdf
Paraiso Pueyo, E., Gonzalez Alonso, A. V., Botigué, T., Masot, O., Escobar‐Bravo, M. Á., & Lavedan Santamaria, A. (2021). Nursing interventions for perinatal bereavement care in neonatal intensive care units: A scoping review. International Nursing Review, 68(1), 122-137.
Qian, J., Sun, S., Wang, M., Liu, L., & Yu, X. (2022). Effectiveness of the implementation of a perinatal bereavement care training programme on nurses and midwives: Protocol for a mixed-method study. BMJ Open, 12(8), e059660. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2021-059660
Ravaldi, C., Levi, M., Angeli, E., Romeo, G., Biffino, M., Bonaiuti, R., & Vannacci, A. (2018). Stillbirth and perinatal care: Are professionals trained to address parents’ needs?. Midwifery, 64, 53-59.
Sheen, K., Spiby, H., & Slade, P. (2015). Exposure to traumatic perinatal experiences and posttraumatic stress symptoms in midwives: Prevalence and association with burnout. International Journal of Nursing Studies, 52(2), 578-587.
Shakespeare, C., Merriel, A., Bakhbakhi, D., Baneszova, R., Barnard, K., Lynch, M., ... & Heazell, A. E. P. (2018). Parents’ and healthcare professionals’ experiences of care after stillbirth in low‐ and middle‐income countries: A systematic review and meta‐summary. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 126(1), 12-21.
Sökmen, Y., & Taşpınar, A. (2021). Ebelerin mesleki profesyonel tutumlari ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(2), 156-166.
Toker, E., Turan, Z., & Seçkin, Z. (2020). Bir hastanede çalışan ebelerin mesleki örgütlenme durumu, iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi.
University of Limerick. (2024). Perinatal Bereavement and Loss - Module NS6122. Erişim adresi: https://www.ul.ie/gps/courses/perinatal-bereavement-and-loss
World Health Organization (WHO). (2020). New-borns: Improving survival and well-being. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/newborns-reducing-mortality
World Health Organization (WHO). (2020). Ending preventable newborn deaths and stillbirth by 2030. https://cdn.who.int/media/docs/default-source/mca-documents/nbh/enap-coverage-targets-and-milestones-2025.pdf?sfvrsn=2add2482_2
Yenal, K., Tektaş, P., Dönmez, A., & Okumuş, H. (2023). Perinatal loss: Experiences of midwives and nurses. OMEGA-Journal of Death and Dying, 87(4), 1174-1188.
Zaręba, K., Banasiewicz, J., Rozenek, H., Ciebiera, M., & Jakiel, G. (2020). Emotional complications in midwives participating in pregnancy termination procedures—polish experience. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(8), 2776.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
The journal is licensed under a 