Ekonomik Özgürlüğün Büyüme Üzerindeki Etkisi: Küreselleşme ve İnsani Gelişim Bağlamında Bir Değerlendirme
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14919934Anahtar Kelimeler:
Ekonomik özgürlük, ekonomik büyüme, küreselleşme, insani gelişmişlik, Toda-Yamamoto nedensellik testiÖzet
Bu çalışma, ekonomik özgürlüğün ekonomik büyüme üzerindeki etkisini küreselleşme ve insani gelişmişlik çerçevesinde incelemektedir. 1999-2022 dönemi Türkiye verileri kullanılarak Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmış ve değişkenler arasındaki dinamik ilişkiler analiz edilmiştir. Bulgular, ekonomik özgürlüğün ekonomik büyümeyi ve küreselleşmeyi anlamlı şekilde etkilediğini, ayrıca insani gelişmişliğin bu etkileşimde önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin değişkenlik gösterdiği ve kurumsal yapı ile politika çerçevelerine bağlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, ekonomik özgürlüğün ekonomik genişlemeyi teşvik ettiğini ancak sosyal ve çevresel faktörleri de içeren dengeli politikaların benimsenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, kurumsal kalitenin artırılması ve sürdürülebilir küreselleşme politikalarının benimsenmesi, uzun vadeli ekonomik istikrar açısından kritik öneme sahiptir.
İndirmeler
Referanslar
Abate, G. D. (2022). Foreign aid and economic growth: An inverted U-shaped relationship. Journal of International Development, 34(3), 456–472. https://doi.org/10.1002/jid.3590
Ahmad, M. (2017). Economic freedom and income inequality: Does political regime matter? Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 30(1), 1781–1791. https://doi.org/10.1080/1331677X.2017.1392884
Aigheyisi, O. S. (2013). The effect of trade openness and financial liberalization on economic growth and human development in Nigeria. International Journal of Economics, Commerce and Management, 1(5), 1–17.
Altintaş, F. F. (2021). Ekonomik özgürlük performansı faktörleri arasındaki ilişki: Doğrulayıcı faktör analizi ile bir uygulama. Journal of Institute of Economic Development and Social Researches, 7(27), 1-13. https://doi.org/10.31623/iksad072701
Ausianikava, O. (2023). Globalization and economic growth: A cross-country analysis. Economic Modelling, 115, 105967. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2022.105967
Boachie, M., Mensah, I., Sobiesuo, P., Immurana, M., Iddrisu, A.-A., & Kyei-Brobbey, I. (2014). Determinants of public health expenditure in Ghana: A cointegration analysis. Journal of Behavioural Economics, Finance, Entrepreneurship, Accounting and Transport, 2(2), 35-40. https://doi.org/10.12691/jbe-2-2-1
Bucak, T. (2022). Economic freedom and human development: Evidence from E7 countries. Journal of Economics and Political Economy, 9(1), 1–15.
Bucak, T., & Gacener Atış, A. (2021). The impact of social and political globalization on economic growth: Evidence from BRICS-T countries. Journal of International Trade and Economic Development, 30(2), 273–290. https://doi.org/10.1080/09638199.2020.1827213
Caselli, M. (2012). Trying to measure globalization: Experiences, critical issues and perspectives (C. 4). Springer Science & Business Media.
Çeştepe, H., Ergün Tatar, A., & Erdoğan, S. (2023). Economic globalization and economic growth: The case of Turkey. Journal of Economics, Finance and Accounting, 10(1), 1–15.
Dreher, A. (2006). Does globalization affect growth? Evidence from a new index of globalization. Applied Economics, 38(10), 1091-1110.
Duasa, J. (2007). Malaysian foreign direct investment and growth: Does stability matter? Journal of Economic Cooperation Among Islamic Countries, 28(2), 83-98.
Elian, M. I., & Suliman, A. H. (2015). Capital flows and the openness-growth nexus: Toda-Yamamoto causality modeling. The Journal of Developing Areas, 83-105.
Elliott, G., Rothenberg, T. J., & Stock, J. H. (1996). Efficient tests for an autoregressive unit root. Econometrica, 64(4), 813-836.
Faustino, H. C., & Vali, C. (2013). The effects of globalization on OECD income inequality: A static and dynamic analysis. Economic Modelling, 30, 602–608. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2012.10.016
Gazel, S. (2017). BİST Sınai Endeksi ile çeşitli metaller arasındaki ilişki: Toda-Yamamoto nedensellik testi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(52), 287-299. https://doi.org/10.
Güney, T. (2017). Economic freedom and human development: Evidence from BRICS-T countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 389–397.
Gwartney, J. D., Holcombe, R. G., & Lawson, R. A. (2004). Economic freedom, institutional quality, and cross-country differences in income and growth. Cato Journal, 24(3), 205–233.
Gygli, S., Haelg, F., Potrafke, N., & Sturm, J.-E. (2019). The KOF globalization index – revisited. The Review of International Organizations, 14(3), 543-574. https://doi.org/10.1007/s11558-019-09344-2
Hasan, M., & Waheed, A. (2020). Foreign direct investment and human development in South Asian countries. Transnational Corporations Review, 12(1), 1–12. https://doi.org/10.1080/19186444.2020.1715816
Husain, I. (2000). Making globalization work for the poor case study of Pakistan, EMP-CIDA globalization project. Lahore University of Management Sciences, 1-28.
KOF Globalisation Index. (2024, Aralık 12). Retrieved February 3, 2025, from KOF Swiss Economic Institute website: https://kof.ethz.ch/en/forecasts-and-indicators/indicators/kof-globalisation-index.html
Radulović, B., & Kostić, M. (2020). Globalization and economic growth: Evidence from Eurozone countries. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 33(1), 1822–1841. https://doi.org/10.1080/1331677X.2020.1761415
Samimi, P., Lim, G., & Buang, A. (2012). A critical review on synthetic globalization indexes. International Journal of Fundamental Psychology and Social Sciences, 2(1), 28-31.
The Heritage Foundation. (2025). Index of economic freedom: About the index. Retrieved February 2, 2025, from https://www.heritage.org/index
Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8
Topuz, S. K. (2017). Ülkelerin küreselleşme, demokrasi ve ekonomik büyüklük göstergeleri ile cinsiyet temelli gelişme endeksi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 779-799.
Tunçsiper, B., & Biçen, Ö. F. (2014). Economic freedoms and economic growth: An investigation on emerging market economies. International Journal of Economics and Financial Issues, 4(3), 509–519.
Tunçsiper, B., & Biçen, Ö. F. (2015). The relationship between economic freedom and economic growth: An application on emerging market economies. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 835–842. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.06.322
Ünkaracalar, E. (2022). The causality relationship between globalization and economic growth: Evidence from developing countries. Journal of Applied Economics and Business Research, 12(1), 1–15.
World Bank. (2025). World development indicators. Retrieved January 29, 2025, from https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators
Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye’de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: Yapısal kırılma ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
Yay, S., & Ezanoğlu, Z. (2023). Ekonomik özgürlükler ve ekonomik büyüme birbiriyle ilişkili midir? Genel değerlendirme ve Türkiye üzerine bir analiz. Fiscaoeconomia, 7(2), 1334-1360. https://doi.org/10.25295/fsecon.1261507
Zapata, H. O., & Rambaldi, A. N. (1997). Monte Carlo evidence on cointegration and causation. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 59(2), 285-293. https://doi.org/10.1111/1468-0084.00065
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 