Bir Kuşak Bir Yol Projesinin Orta Asya Ülkeleri Üzerine Ekonomik Etkileri

Özet

Bir Kuşak Bir Yol (BKBY) projesi dünyanın ikinci ekonomisine sahip olan Çin tarafından tekrardan başlatılmış olup, küresel dünyanın ekonomisine yön verecek potansiyeline sahip olan bir devasa projedir. Zengin enerji kaynaklarına sahip olan Orta Asya ülkeleri 1991 yılında Sovyet birliğinin (SSCB) dağılması sonucu bağımsızlığına kavuştuktan sonra Çin’in başlatmış olduğu BKBY projesi sayesinde dikkatleri üzerine çekerek dünyanın da ilgi alanı olmuştur. Bu proje Çin’in karayolları ve demiryolları ile Orta Asya üzerinden Avrupa’ya bağlanmasını kolaylaştırırken, bu proje kapsamında Orta Asya ülkelerinde yapılacak projeler sayesinde doğal kaynaklarını uluslararası piyasaya çıkarma fırsatı yakalayacağı için bu ülkeler için de BKBY projesi ayrı bir önem kazanmıştır. Çin büyüyen ekonomisinin istikrarını sağlayabilmek için enerji ithalatına ihtiyaç duymaktadır. Dolayısıyla Orta Asya’da bulunan bol miktardaki doğal enerji kaynaklarını ithal etmek için bu ülkelerde yapılacak altyapı tesisleri ve boru hatlarının genişletmesi her iki taraf için de önem taşımaktadır. Nitekim küresel ekonomik savaşların yaşandığı bir çağda, Çin’in Orta Asya üzerinden başlatmış olduğu BKBY projesini önlemek için bölgeyi istikrarsızlaştıran güçlerinde olduğunu söylemek mümkündür. Çin bölgeden doğacak siyasi bir istikrarsızlığın önlemini almaya çalışırken, BKBY projesi çerçevesinde Orta Asya ülkeleri ile ilişkilerinin geniş bir şekilde devam etmesi için çalışmalarını sürdürmüştür. Bu çalışmada Orta Asya ülkelerinin BKBY projesi için ekonomik önemi, bu ülkelerin ekonomik potansiyeli, BKBY projesinin finansmanı, Çin’in bu proje ile Orta Asya üzerinden Avrupa’ya bağlanabilmesi için bağlantı güzergâhları ve BKBY projesinden Çin’in ekonomik beklentileri incelenmiştir.