ZBEKİSTAN’DA DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMIN ARTMA NEDENİ YABANCI İMTİYAZLAR MI?

Özet

Özbekistan, Orta Asya nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan 32 milyondan fazla nüfusu ile bölgedeki en geniş tüketici pazarını oluşturmaktadır. Elverişli coğrafi konumu ve en büyük pazarlara yakın olması, Özbekistanʼı yabancı yatırımcılar için cazip hale getirmektedir. Özbekistan’ın bağımsızlığının ilk yıllarında ülkenin toplam ihracatının %70'inden fazlasını ham maddeler oluşturuyorken, ihracatın çeşitlendirilmesi ve artırılmasına yönelik çok sayıda reform sonucunda, Özbekistan günümüzde katma değerli ürün ihraç eden, üstelik ihracatın %76’sı tamamlanmış ve yarı mamul ürünlerden oluşan bir ülke haline gelmiştir. Son yirmi yıl içerisinde Özbekistan'ın ihracatı 30 kattan fazla artmıştır. Devlet, ihracat yapan şirketleri desteklemek ve ihracat hacmini artırmak için birtakım vergi muafiyetlerini getirmiştir. İhracatçı işletmeler ÖTV'den muaf tutulmuştur ve KDV oranı “0”dır. Ayrıca, ihracatçı işletmelerin gelir vergisi, emlak vergisi ve tek vergi matrahı diğerlerine göre daha düşük hesaplanmaktadır. Ülkede ticareti kolaylaştırmak amacıyla gümrük vergi ve harçlarının büyük bölümü ya kaldırılmış ya da önemli oranda azaltılmıştır. Liberalleşme politikaları etrafında yabancı imtiyazların Özbekistan’da doğrudan yabancı yatırımları artırdığını ortaya koymak amacıyla bu çalışma yapılmıştır