KREDİLERİN TİCARİ BANKALARIN PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ORAN ANALİZİ İLE AÇIKLANMASI

Özet

Finansal sistemin en büyük dilimini oluşturan bankaların performansları, ülke ekonomisi açısından büyük bir öneme sahiptir. Tasarruf sahiplerinden toplamış oldukları mevduatları, girişimciler ve fon talep edenlere aktaran kurumların başında gelen bankaların omuzlarındaki yük, Türkiye’de diğer finansal kurumların yeterince gelişmemiş olması nedeniyle bir kat daha fazla olmaktadır. Sermaye hareketlerinde yaşanan hızlı gelişmelerin sebep olduğu döviz ve kur sistemi ile faiz oranlarındaki ciddi dalgalanma banka pozisyonlarını olumsuz etkilemekte, bankanın bilançosu ile doğru orantılı olarak bu etki ülke ekonomisi nezdinde de hissedilmektedir. Merkez Bankasının kredi ve faiz kanalı üzerinde aldığı para politikası kararları ile belirleyici aktör konumunda olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Merkez Bankası ticari bankalar tarafından reel sektöre ve bireylere kullandırılan kredi hacmi üzerinde de etkili olmaktadır. Para politikasındaki değişiklikler ölçüsünde bankalar, kredi politikalarına ilişkin kararlarını şekillendirmekte; kredi faiz oranları, kredi onay sürecinde uygulanan standartlar, kredilerin vade yapısı, teminat türü ve oranı başlıklarında özetlenebilecek kredi koşulları belirlenmekte böylece bankalarca ödünç olarak verilen fonlar şeklinde kredi arzının çerçevesi belirlenmektedir. Bankaların kredilendirme sürecinde uyguladıkları değişikliklerin belirlenmesi ve bu değişikliklerin kredi hacmi üzerindeki etkilerinin ölçülmesi oldukça önemlidir. Banka performansları üzerinde etkili olan kriterlere ilişkin yurt içi ve yurt dışındaki literatür incelendiğinde, kredi riskinin birincil sırada yer aldığı dikkat çekmektedir. Ekonomi açısından kayda değer önem arz eden bankaların kullandırdıkları kredilerde gösterecekleri performans düzeyi, bankanın sistem içindeki varlığını doğrudan belirlemektedir. Türk Banka Sistemi içinde ticari bankalar büyük dilimi oluşturmaktadır. Kredi büyüklüğü yanı sıra kredi performansını ölçümleyen rasyoları, takibe dönüşüm oranları ile birlikte sermaye yeterliliği rasyoları da dikkate alınarak son üç yıllık platformda ele alınıp incelenmeye gayret gösterilmiştir.