GELİR EŞİTSİZLİĞİ İLE ENFLASYON İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ: GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Özet

Gelir eşitsizliği ile ilgili yapılan kantitatif çalışmalarda eşitsizliğe neden olabilecek makroekonomik faktörlerin etkilerini incelemek ve bu doğrultuda uygun bir gelir dağılımı politikası belirlemek sorunun çözümü için oldukça önemlidir. Literatürün ağırlıklı kısmında bu faktörlerin vergiler, kamu harcamaları vs. gibi mali unsurlar olduğu saptanmıştır. Ancak dolaylı belirleyiciler olarak nitelenen parasal kaynaklı unsurların gelir eşitsizliği üzerindeki etkisi hakkında literatüre belirsizlik hali hakimdir. Bunlardan biri de enflasyondur. Gelir eşitsizliği ile enflasyon ilişkisine dair iddia edilen temel dayanak, enflasyon oranlarındaki artışın düşük gelir gruplarının alım gücünü düşürdüğü ve bundan dolayı eşitsizliğin artışı ile sonuçlandığı yönündedir. İlişkinin bu özelliği varsayımlardan biri olarak kabul edilebilir. Ancak enflasyonun -düzeylerine, ekonomik birimlerin piyasalardaki konumuna, gelirin niteliğine, çeşitli gelir gruplarına, beklentilere göre vs.- gelir eşitsizliğinin artış/azalışına neden olabilecek yeniden dağıtım kanalları bulunmaktadır. Bu bilgiler ışığında yapılan araştırmanın amacı, enflasyonun gelir eşitsizliği üzerindeki etkisini gelişmiş ve gelişmekte olan ülke gruplarına göre incelemek, hangi kanallar vasıtasıyla geliri yeniden dağıttığını tespit etmektir. 17'si gelişmiş ve 18'i ise gelişmekte olan toplam 35 ülke için elde edilen sabit ve tesadüfi etkiler tahmincilerine göre her iki ülke grubunda da gelir eşitsizliği ile enflasyon ilişkisinin katsayı değeri negatiftir. Yani artan enflasyon oranları gelir eşitsizliğini azaltmaktadır. Ancak etki derecesi oldukça düşüktür. Bu bulgulara göre "enflasyonun" gelir dağılımı politikaları için dikkate değer bir belirleyici olmadığı görülmüştür.