Geleneksel ve Geleneksel Olmayan Para Politikasının Aktarım Mekanizmaları: Türkiye Bankacılık Sektöründen Kanıtlar
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17389646Anahtar Kelimeler:
Para Politikası, Makroekonomi, Bankalar.Özet
Para politikası, bankacılık sektörü ve finansal istikrar üzerinde doğrudan etkisi olan temel makroekonomik araçlardan biridir. Bankaların kârlılığı, hem banka-spesifik faktörler hem de makroekonomik koşullar tarafından belirlenmektedir. Geleneksel para politikası araçları (faiz oranları, zorunlu karşılık oranları gibi) uzun süredir bankacılık performansını şekillendiren temel unsurlar olarak kabul edilirken, 2008 küresel finansal krizinden sonra merkez bankalarının uyguladığı geleneksel olmayan araçlar (likidite enjeksiyonları, varlık alımları, ters repo vb.) bankaların marj ve kârlılıklarını etkilemede giderek daha kritik bir rol oynamaya başlamıştır. Türkiye için 2011-2025 dönemine ait aylık veriler ile değerlendirme yapılmıştır. ARDL uzun dönem katsayıları ve kısa dönem ECM ile analiz yapılmıştır. Son olarak Toda-Yamamoto nedensellik ilişkisi ile değişkenler arası ilişkiler ele alınmıştır. Araştırmada, rezerv opsiyon mekanizması ve likidite işlemlerinin (geleneksel olmayan araçlar) aktif kârlılığı olumsuz etkilediğini; buna karşılık rezerv zorunlu karşılıklar ve fonlama maliyetinin (geleneksel araçlar) olumlu etkilediği görülmektedir.
İndirmeler
Referanslar
Ali, M. (2022). Fourier-ARDL approach for structural breaks in monetary policy and financial markets. Economic Modelling, 108, 105681. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2022.105681
Athanasoglou, P. P., Brissimis, S. N., & Delis, M. D. (2008). Bank-specific, industry-specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 18(2), 121–136. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2006.07.001
Aysan, A. F., Fendoğlu, S., & Kılınç, M. (2014). Managing short-term capital flows in new central banking: Unconventional monetary policy framework in Türkiye. Eurasian Economic Review, 4(1), 45–69. https://ideas.repec.org/a/spr/eurase/v4y2014i1p45-69.html
Berument, H., & Dincer, N. N. (2008). Measuring the effects of monetary policy for Türkiye. Journal of Economic Cooperation, 29(1), 83–110. https://www.researchgate.net/publication/253781984_Measuring_the_effects_of_monetary_policy_for_Turkey
Borio, C., Gambacorta, L., & Hofmann, B. (2017). The influence of monetary policy on bank profitability. International Finance, 20(1), 48–63. https://doi.org/10.1111/infi.12107
Claessens, S., Coleman, N., & Donnelly, M. (2018). “Low for long” interest rates and banks’ Income structure. Journal of Banking & Finance, 96, 1–12. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2018.08.003
Çapacıoğlu, T., & Alper, K. (2023). Funding quality and the pricing of retail rates: Evidence from the Turkish banking sector. TCMB Çalışma Tebliği No. 24/03. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/0be683fa-a130-4104-8a70-33581ddec0e5/wp24_03.pdf
Demirgüç-Kunt, A., & Huizinga, H. (1999). Determinants of commercial bank interest margins and profitability: Some international evidence. The World Bank Economic Review, 13(2), 379–408. https://doi.org/10.1093/wber/13.2.379
Gambacorta, L., & Shin, H. S. (2018). Why bank capital matters for monetary policy. Journal of Financial Intermediation, 35, 17–29. https://doi.org/10.1016/j.jfi.2017.12.002
Gujarati, D. N., & Porter, D. C. (2009). Basic econometrics (5th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
Gürkaynak, R. S. (2023). Exchange rate and inflation under weak monetary policy. Economic Policy, 38(115), 519–548. https://academic.oup.com/economicpolicy/article/38/115/519/7238216
Kara, A. H. (2012). Monetary policy in Türkiye after the global crisis. TCMB Çalışma Tebliği No. 12/17. https://ideas.repec.org/p/tcb/wpaper/1217.html
Karacan, R. (2010). The impact of interest rate and exchange rate fluctuations on banking performance. Banking and Finance Journal, 15(2), 45–67.
Kartal, M. T. (2024). Relationship between monetary policy and financial asset prices in Türkiye. Journal of Economic Cooperation and Development, 45(1), 1–20. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214845024000255
Kawamura, T. (2021). Central bank liquidity management and unconventional tools in emerging markets: Effects on bank profitability. Emerging Markets Finance and Trade, 57(3), 804–821. http://dx.doi.org/10.18235/0011620
Keskin, B. (2019). Macroprudential regulation, monetary policy, and credit supply in emerging economies. Emerging Markets Review, 38, 125–142. https://doi.org/10.1016/j.ememar.2018.12.001
Kosmidou, K. (2008). The determinants of banks’ profits in Greece during the period of EU financial integration. Managerial Finance, 34(3), 146–159. https://doi.org/10.1108/03074350810841935
Narayan, P. K.(2004). Reformulating critical values for the bounds fstatistics approach to cointegration: an application to the tourism demand model for Fiji, Monash University Department of Economics Discussion Papers ISSN 1441-5429, 02/04. 1-32.
Saunders, A., & Schumacher, L. (2000). The determinants of bank interest margins in Europe and the United States. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 10(2), 111–134. https://doi.org/10.1016/S0261-5606(00)00033-4
Sezerer, K., Kahraman, G. Ö., & Afşar, M. (2024). Unconventional monetary policies and financial markets: A causality analysis for Türkiye. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 22(4), 226–241. https://doi.org/10.11611/yead.1565349
Türkmen, B., Üçay, M., & Uzan, B. (2021). The Turkish Banking Sector: Crises and Pandemic Impacts Journal of Banking and Finance Studies, 33(4), 89–114.
Uluyol, O. (2019). Development of Banking in Türkiye between 1980 and 2000. Accounting and Financial History Research Journal, 17, 73–107.
Yıldırım, H., & Mirza, N. (2020). The effects of the ROK application on bank profitability: Panel regression analysis. Turkish Journal of Finance, 28(1), 55–78.
Wooldridge, J. M. (2015). Introductory econometrics: A modern approach (6th ed.). Boston, MA: Cengage Learning.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 