History of Pasta Production and Consumption from the Ottoman Empire to the Present
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17390344Keywords:
History of Pasta , Pasta in the Ottoman Empire, Pasta in the Republic, Pasta ProductionAbstract
Throughout history, grain farming has held a significant place in social and economic life as a fundamental building block of human nutrition. Among these grains, wheat has always stood out for its nutritional value and widespread use. Over time, with the formation of civilizations, technological advancements, industrialization, and changing consumption habits, it has been utilized in different forms. A rich source of carbohydrates, wheat, once ground into flour, has been used not only in traditional products like bread but also, through practical applications, in alternative and functional food products such as pasta, bulgur, and biscuits. In this context, pasta, in particular, has become one of the most preferred food products globally today due to its delicious flavor, ease of preparation, long-term preservation, compatibility with a wide variety of sauces, the availability of hundreds of preparation techniques, and its popularity among people of all ages. Pasta stands out not only as a food but also as a cultural asset, an economic product, and an essential part of everyday life. This study examines the historical journey of pasta, which holds significant potential in both production and consumption in our country. By examining the developmental stages of pasta in Turkey from the Ottoman period to the Republic and the present day, we aim to emphasize both its place in Turkish culinary culture and its strategic importance in the national economy. Turkey's rich wheat resources and deep-rooted culinary heritage enable pasta to become more visible and valuable at the national level. In this context, the prominence of pasta, with its domestic production power and cultural identity, plays a critical role in both food security and sustainable development.
Downloads
References
Arşivler
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
BCA, 30.18.1.2/97.113.12
BCA, 30.18.1.2/
BCA. 30.1.0.0/ 92.578.3/ Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü
BCA. 30.18.1.2/357.159.9/ Kararlar Daire Başkanlığı
BCA.30.18.1.2/ 357.159.9: 10
BCA, 30.18.1.2/96.95.17
BCA. 30.1.0.0/ 80.507.5
Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, 36058-142460-615: 3
Resmî Gazete, 29.05.1934, madde: 2466
Akşam Gazetesi
Anadolu Finans Dergisi
Capital Dergisi, Kasım 2020, s. 42
Cumhuriyet Gazetesi
Foodtime, Temmuz-Ağustos sayı: 23
Dünya Gazetesi
Hakimiyet-i Milliye Gazetesi
Hürriyet Gazetesi
Hürriyet Ankara
Leziz Dergisi
Milliyet Gazetesi
Tasviri Efkâr
TV’de 7 Gün Dergisi
Ulus Gazetesi
Vakit Gazetesi
Acun, S., & Gül, H. (2023) Türkiye Piyasasında Satışa Sunulan Spagetti Makarnaların Bazı Kalite Özellikleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 13(2), 531-546.
Aksoy, İ., & Adanır, Z. (2020) Osmanlı Devleti’nde Alafranga Mutfak. Www. Cudesjournal. Com İnfo@ Cudesjournal. Com, 3(2), 88-94.”
Barilla.com. (https://www.boluolay.com/haber/18111073/bolunun-gurur-kaynagi-barilla (Erişim tarihi, 04.110.2025).
Ahmad, F. (1993) The making of modern Turkey (Vol. 264). London: Routledge.
Başkutlu, S. (2020) Osmanlı Devleti’nde Ekmek Üretiminde Modernleşme Çabalarına Bir Örnek: “Ekmek ve Ma ‘mûlât-ı Dakîka Şirket-i Osmâniyesi” ve Nizamnamesi. Tarih ve Gelecek Dergisi, 6(3), 895-910.
Başyağcı, İ. O., & Sat, N. A. (2024) Gaziantep Sanayi Sektörünün Tarihsel Süreçte Gelişimi. SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL (SSSJournal), 8(104), 3823-3841.
Demirel, M. (2006) “93 Harbi” (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı)’ndan Sonra Eskişehir’e Yerleştirilen Göçmenler. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 12(29), 267-278.
DPT, (1977) Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, IV. 5 Yıllık Kalkınma Planı (Un ve Unlu Mamuller Sanayii) Özel İhtisas Kalkınma Raporu
Efe, Ü. (2017) Marka Genişlemesi Stratejisi ve Türkiye'deki Bazı Ünlü Markaların Marka Genişlemesi Deneyimleri. Journal Of International Social Research, 10(48).
Güleç, E., & Oktay, K. (2023) Çevrim İçi Yemek Tariflerine Yönelik Betimsel Bir İnceleme: Nefis Yemek Tarifleri Web Sitesi Örneği. Aydın Gastronomy, 7(1), 15-41.
Hürriyet, (27.09.2013) https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/gurul-ogut/turkiyeyi-makarna-ile-tanistiran-marka-24579306
Işın, P. M. (2020) Bereketli İmparatorluk: Osmanlı Mutfak Tarihi, İstanbul: Vakıf Bank Yayınları.
Karamullaoglu, N., & Sandikci, O. (2019). A sociohistorical analysis of packaging design: a case study of the Turkish pasta brand Piyale. Journal of Historical Research in Marketing, 11(3), 317-338.
Kaya, M.A., (1998) Tüketicilerin makarna marka tercihinde etkili olan faktörler üzerine bir pilot araştırma, (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Milliyet Cadde Gazetesi, (25.10.2013) Üzmez, S. “Makarnanın Tarihi” https://www.milliyet.com.tr/cadde/sureyya-uzmez/makarnanin-tarihi 1782413?utm
Muslu, A., Gider, S., Dereli, F. B., & Yüksel, F. (2021) Üniversite Öğrencilerinin Makarna Tüketim Alışkanlıklarını ve Bunu Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 273-281.
MÜSAD, (2025) Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği, Sektör Raporu (Ocak-Temmuz,2025).
Okkalı, İ. C., & Baytar, İ. (2020) Türk Resminde Yemek ve Sofra Betimleri ile Osmanlı Mutfağının Dönüşüm Öyküsü (1839-1950). Sanat Tarihi Yıllığı, (29), 63-88.
Pardoe, J. (2010) Sultanlar Şehri İstanbul, (Çev: M. Banu Büyükkal), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Samancı, Ö. (2008) İmparatorluğun son döneminde İstanbul ve Osmanlı saray mutfak kültürü. Türk mutfağı, 199-217.
Samancı, Ö. (2022) Doğu ve Batı’nın Kesiştiği İstanbul’un Mutfağı. Merve Öztürk (Ed.), Geçmişten Günümüze İstanbul Lezzetleri İçinde (63-72-74). İstanbul: İstanbul Kültür ve Sanat Ürünleri Ticaret A.Ş. Sofra Dergisi, Ekim-2005/10, Sayı, 22
TAGEM/TEPAD/Ü/18/A8/P1/1417, (2020) T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye'de Makarna Sektörünün Rekabet Analizi/ Ülkesel Proje Sonuç Raporu
Tatmakarna.com). https://tatmakarna.com/ (Erişim tarihi. 03.10.2025).
TMSD, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Sektör Raporu (9 ARALIK 2022)
TMSD, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Sektör Raporu (Ocak-Şubat 2017)
TMSD, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Sektör Raporu (1 ARALIK 2024)
TMSD, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Sektör Raporu (1 Haziran 2025)
TMO. Gov.Tr/ https://www.tmo.gov.tr/kurum-haber/864/turkiye-bugday-ve-bugday-mamulleri-ihracatinda-dunyada-marka-haline geldi#:~:text=T%C3%BCrkiye'nin%20durum%20bu%C4%9Fday%C4%B1%20yani,D%C3%BCnyada%20birinci%20s%C4%B1raya%20y%C3%BCkseldi
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, (2014) Makarna Üretimi Ön Fizibilite Raporu
Turgut, S. (2023) Gastronomi ve mutfak sanatlarında tematik restoranlar: Makarna temalı restoranlar örneği (Master's thesis, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Turhan, Ş. (2008) Türkiye'de makarna sektörünün rekabet gücü açısından değerlendirilmesi. Verimlilik Dergisi, (4), 115-125.
(Obamakarna.com). https://www.obamakarna.com.tr/Hakkimizda.html(Erişim tarihi01.10.202).
Oktar, S., & Varlı, A. (2010) Türkiye’de 1950–54 Döneminde Demokrat Parti’nin Tarim Politikasi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(1), 1-22.
Palacıoğlu, T., & Emil, T. (2004) Türkiye ve Rusya Makarna Sektörü.
Pehlivan, A., & İkinci karakaya, S. Ü. (2017) Makarnalık Buğdayda Kalite Islahı Çalışmaları. Tarla bitkileri merkez araştırma enstitüsü dergisi, 26(1), 127-151.
Ulusoy, R., & Turan, N. (2016) Gaziantep ekonomisinin Ortadoğu açısından önemi. Gazi Akademik Bakış, 9(18), 141-165.
Varlık, M. B. (2021) Türkiye’de Makarna Sanayiinin Geçmişi Üzerine Birkaç Not. Kebikeç: İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, (51).
Yaşar, O. (2005) Sanayide Kuruluş Yeri Faktörlerinden Sermaye, Devlet, İklim Ve Ulaşım Konularının Hedefleri ve Öğretim Teknikleri (Orta Öğretim). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 55-73.
Yargun, F.E. (2025) Cumhuriyet Dönemi Kültür Ekseninde İstanbul’da Yeme İçme Alışkanlığının Mutfak ve Mekânlar Üzerinde Değişimi (1923-1960), Ankara: Son çağ akademi
Zubida, S., Tapper, R. (2000) Ortadoğu Mutfak Kültürleri (Çeviren: Ülkün Tansel,) İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İkinci Baskı
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.